روز‌های تاسوعا و عاشورای حسینی با برگزاری مراسمات مختلفی در استان‌های ایران همراه است. مراسماتی که هر کدام از آن‌ها برگرفته از گوشه‌ای از حماسه سیدالشهدا و همراهانش در شهر کربلاست. ایرانیان از دیرباز با برگزاری این مراسماتی، چون نخل‌کشی، تشت‌گردانی، چلچلا، تعزیه و منبرکشی نشان داده‌اند در هر زمان و مکانی واقعه عاشورا و مظلومیت مسلمانان و امام‌حسین (ع) را فراموش نخواهند کرد.
مراسم منبرکشی از جمله مراسم ایام محرم است که در محله‌های قدیمی شهرستان ساری در استان مازندران اجرا می‌شود و کسانی که خادمین منبر هستند و نسل به نسل منبر را نگهداری می‌کنند، چند روز قبل از اجرای مراسم، منبر را بیرون آورده و یک پارچه سبز بر روی آن می‌اندازند و در روز تاسوعا از اذان صبح خادمین منبر مشغول پخت برنج نذری می‌شوند که این برنج به عنوان تبرک به عزاداران داده می‌شود.
در مراسم منبرکشی گروه زنان به پای منبر‌ها رفته و با ذکر صلوات از زیر منبر رد می‌شوند و پارچه سبزی به عنوان دخیل برای ادای نذرشان به منبر گره می‌زنند و شمع را داخل تشت پر از گل که روی منبر قرار دارد، روشن می‌کنند، آنگاه اگر نذری داشته باشند که شامل خرما، شربت یا مبلغی پول به خادم منبر می‌دهند تا حاجت آن‌ها برآورده شود.
شمسعلی ترک از پیرغلامان حسینی با اشاره به سنت دیرینه مراسم منبرکشی می‌گوید: این مراسم تا پاسی از نیمه شب ادامه دارد و اهالی معتقدند زیارت منبر و عبور از زیر آن یک سال سلامتی خانواده را تأمین می‌کند و در گذشته برخی از افراد برای گرفتن حاجت پابرهنه برای روشن کردن شمع به پای منبر می‌رفتند و عده‌ای نیز سر یا شانه خود را گل مالی می‌کردند. در ساری رسم بر این بود که شمع بلندی را به پای منبر آورده و روشن می‌کردند، اما امروزه این رسم از بین رفته است.
دعاخوانی بابای تکیه
در سمنان هم مراسمات مختلفی به اجرا در می‌آیند که دیدن و شنیدن از آن‌ها خالی از لطف نیست. شهرستان مجن در نزدیکی شاهرود به عنوان برگزارکننده برخی مراسمات ویژه عاشورایی مطرح است. برگزاری آیین قدیمی چلچلا در این شهرستان از شب سوم ماه محرم و همزمان با غروب آفتاب، در دو تکیه بزرگ مجن آغاز می‌شود و تا شب دهم محرم ادامه می‌یابد. آیینی که در فهرست میراث معنوی کشور نیز ثبت شده است. دم دمای غروب، در تکیه پایین، ابتدا فراشان تکیه را آب و جارو می‌کنند و پس از آن فضای تکیه را با جاجیم و چادر شب فرش کرده و چهل پایه چراغ شمعدان را برای برگزاری مراسم در محل می‌چینند.
خادمان در تکیه مقابل و رو به جمعیت حاضر می‌ایستند و متولی تکیه یا به اصطلاح محلی‌ها بابای تکیه با لحنی دلنشین دعا می‌خواند. زنان و دختران روی پشت‌بام‌های پلکانی اطراف تکیه مراسم را تماشا می‌کنند. در این آیین پس از ذکر صلوات، بخش‌هایی از زیارت عاشورا خوانده می‌شود و سپس برای سلامت و فرج امام زمان (عج) دعا می‌کنند و حضار با «آمین» پاسخ می‌گویند. در حین اجرای مراسم، مردم نذورات خود را روی سفره‌های کرباسی قرار می‌دهند و برای تبرک از خادمان بسته کوچکی از نبات می‌گیرند. در پایان مراسم، بعد از دعا برای شفای بیماران و ذکر فاتحه، چراغ‌ها را دست‌به‌دست می‌کنند، می‌بوسند و می‌چرخانند و سپس نماز مغرب را اقامه می‌کنند.
